Aanwezigheid van een advocaat bij politieverhoor
Amerikaanse series en films laten ons geloven dat het recht op de aanwezigheid van een advocaat bij het politieverhoor een eeuwenoud recht is. Niets is echter minder waar. In Nederland hebben aangehouden verdachten pas sinds 1 maart 2016 recht op een advocaat tijdens een politieverhoor. Dit betekent dat de verdachte, voordat het verhoor begint, moet worden gewezen op dit recht. Als de verdachte niet duidelijk afstand doet van dit recht moet bij ieder verhoor een advocaat aanwezig zijn. Het recht op verhoorbijstand geldt in principe voor aangehouden en niet-aangehouden verdachten, dus ook voor uitgenodigde verdachten.
De belangrijkste taak van de advocaat is het bewaken van een goede gang van zaken tijdens het verhoor. De advocaat mag de verhorende ambtenaar erop wijzen dat de verdachte een hem gestelde vraag niet begrijpt, dat de verhorende ambtenaar ongeoorloofde druk uitoefent op de verdachte of dat de fysieke (of psychische) toestand van de verdachte zodanig is dat het een verantwoorde voortzetting van het verhoor verhindert. Ook mag de advocaat vragen beantwoorden indien hij of zij daar toestemming voor heeft van de verdachte en de verhorende ambtenaar. Bovendien mag de advocaat het verhoor onderbreken voor overleg met de verdachte. Tevens mag de verdachte verzoeken om tussentijds te overleggen met zijn of haar advocaat.
Een verdachte is niet tot antwoorden verplicht. Lange tijd werd gedacht dat de aanwezigheid van een advocaat bij het politieverhoor ervoor zou zorgen dat verdachten veelvuldig gebruik zouden maken van hun zwijgrecht en het politiewerk zouden frustreren. Uit recent onderzoek (2017) naar de relatie tussen verhoortechnieken, de verklaringen van verdachten en de aanwezigheid van de advocaat in zware zaken, blijkt dat de aanwezigheid van een advocaat slechts beperkt invloed heeft op de verklaringsbereidheid van een verdachte. De aanwezigheid van een advocaat tijdens het politieverhoor heeft zelfs een professionalisering van het verhoor teweeg gebracht. De aanwezigheid van een advocaat heeft dus een positief effect.
Wordt u binnenkort als verdachte gehoord? Ik adviseer u om voorafgaand aan het verhoor contact met mij op te nemen. Ik kan u helpen bij het bepalen van de strategie voor het verhoor. Ik raad u ook aan gebruik te maken van uw recht op een advocaat tijdens het verhoor. Uit ervaring weet ik dat cliënten zich tijdens het politieverhoor door mijn aanwezigheid gesteund voelen. Het grote voordeel is dat u op cruciale momenten, bijvoorbeeld als u tijdens het verhoor geconfronteerd wordt met (nieuw) bewijs, direct met uw advocaat kunt overleggen.