De bewijskracht van niet volledig ondertekende overeenkomsten

In november 2017 schreef ik een blog over het belang van het ondertekenen van iedere pagina van een overeenkomst. Dat blog volgde op een uitspraak van het gerechtshof Den Haag waarin werd geoordeeld dat een niet-ondertekende pagina van een overeenkomst niet zonder meer heeft te gelden als akte en om die reden ook niet de dwingende bewijskracht heeft die een akte wel heeft. Dat leidde er bij het gerechtshof toe dat de oorspronkelijke eiser de geldlening op een andere manier diende te bewijzen. Daar slaagde hij niet in en kwam als gevolg daarvan met lege handen te staan.

Inmiddels heeft de Hoge Raad zich uitgelaten over deze zaak en is redelijk kort van stof. Hij stelt dat ook een meer bladzijden tellend stuk dat uitsluitend op de laatste pagina is ondertekend te gelden heeft als een akte, mits ook aan de overige eisen is voldaan. De Hoge Raad oordeelt dat het gerechtshof is uitgegaan van een te beperkte opvatting van het begrip 'akte'.

Als gevolg van de overweging van de Hoge Raad draaiden de rollen om. Nu de (niet-volledig ondertekende) overeenkomst als akte had te gelden, slaagt de oorspronkelijk eiser erin te bewijzen dat sprake is van een overeenkomst van geldlening. Nu het de oorspronkelijke gedaagde is die de authenticiteit van de akte betwist, zal op de gedaagde de verplichting rusten te bewijzen dat de (inhoud van de) akte vals is. Aangezien de gedaagde de authenticiteit van zijn handtekening op de laatste pagina nooit heeft betwist, zal het niet eenvoudig zijn te bewijzen dat de inhoud van de overeenkomst vals is.

De uitspraak van het gerechtshof deed een hoop stof opwaaien. Als niet-volledig ondertekende overeenkomsten niet meer te gelden zouden hebben als akten, en de afspraken in die overeenkomsten ook niet op een andere wijze aangetoond kunnen worden, dan zou dat grote gevolgen hebben voor veel overeenkomsten in het huidige economische verkeer. Dat zou een maatschappelijk onaanvaardbaar resultaat zijn, aldus de casserende advocaat. Het arrest van de Hoge Raad is dan ook vooral voor de praktijk een heel belangrijke uitspraak. Dat neemt natuurlijk niet weg dat het nog steeds aan te raden is altijd iedere pagina te ondertekenen!