Stallingsexploitant sluit aansprakelijkheid voor brandschade aan een caravan uit – kan dit zomaar?
In het Noord-Brabantse Boxmeer brandde in november 2019 een caravanstalling af. Er vielen geen gewonden maar zeker 1000 caravans gingen in vlammen op. Het Algemeen Dagblad meldde destijds dat in de voorwaarden van de stalling stond dat bij verlies of schade tijdens het stallen de verhuurder van de stalling geen aansprakelijk aanvaardt. Je zou daarom kunnen denken dat de getroffen caravaneigenaren hun schade niet konden verhalen op de eigenaar van de stalling. Toch ligt het genuanceerder.
Bewaarnemingsovereenkomst
De overeenkomst tussen een stallingsexploitant en een caravaneigenaar wordt aangemerkt als een bewaarnemingsovereenkomst. De stallingsexploitant is in dat geval de bewaarnemer, de caravaneigenaar de bewaargever. Daarbij moet de stallingsexploitant de zorg van een goed bewaarnemer in acht nemen ten aanzien van de caravan. De stallingsexploitant is daarnaast verplicht om de caravan die de caravaneigenaar hem toevertrouwt, te bewaren en uiteindelijk terug te geven. Gaat de caravanstalling samen met de caravan in vlammen op, dan schiet de stallingsexploitant tekort in zijn verplichtingen. De caravaneigenaar kan dan zijn schade proberen te verhalen op de stallingsexploitant.
Uitsluiten aansprakelijkheid
Meestal zal de stallingsexploitant schade aan of verlies van de caravan uitsluiten via de algemene voorwaarden. Een zogeheten ‘exoneratiebeding’ is op zichzelf niet verboden. Er kunnen goede redenen zijn waarom aansprakelijkheid wordt uitgesloten. Bijvoorbeeld omdat de kosten van de geleverde dienst te hoog zouden worden als de stallingsexploitant alle risico’s op schade of diefstal moet dragen of omdat het voor de stallingsexploitant niet mogelijk is een verzekering af te sluiten.
Voor particulieren geldt nog een bijzondere regel. In de wet is namelijk een lijst met bedingen te vinden die vermoed worden onredelijk bezwarend te zijn. Het uitsluiten van aansprakelijkheid valt daar ook onder. Sluit de stallingsexploitant aansprakelijkheid (gedeeltelijk) uit, dan wordt dit beding dus vermoed onredelijk bezwarend te zijn. De stallingsexploitant zal in dat geval moeten motiveren dat het beding niet onredelijk bezwarend is. Lukt dat niet, dan wordt het beding buiten toepassing gelaten.
Of de stallingsexploitant daarin slaagt is afhankelijk van de concrete omstandigheden van het geval. Maar ook als het geoorloofd is voor de stallingsexploitant aansprakelijkheid uit te sluiten, kunnen er nog steeds omstandigheden aan de orde zijn op basis waarvan een beroep op de algemene voorwaarden waairn aansprakelijkheid wordt uitgesloten, toch niet slaagt. Zo boog de rechtbank Gelderland in 2022 zich over een zaak waar een camper uit een stalling was gestolen. De stallingsexploitant maakte op zijn website reclame voor cameratoezicht dat aanwezig zou zijn in de stalling. Achteraf bleken die camera’s niet te werken. Dit feit liet de rechtbank meewegen in het oordeel over het exoneratiebeding; het beding werd buiten toepassing gelaten en de stallingsexploitant moest de dagwaarde van de camper vergoeden.
Conclusie
Zoek jij nog een plekje om jouw caravan te stallen? Let dan goed op de algemene voorwaarden bij het contract en of daar een exoneratiebeding in staat. Daarnaast is het natuurlijk altijd belangrijk zelf een schadeverzekering af te sluiten. Mocht dat nu te laat zijn en blijkt dat in de kleine letters van de algemene voorwaarden staat dat de bewaarnemer aansprakelijkheid uitsluit, neem hier dan niet zomaar genoegen mee. Je weet nu immers: zo'n bepaling kan onredelijk bezwarend zijn. Uiteraard geldt dat niet alleen voor caravans. Er zijn nog veel meer situaties denkbaar waarin je niet altijd gebonden bent aan een exoneratiebeding. Druip dus niet te snel af.
Heb je naar aanleiding van deze Wyblog vragen over exoneratiebedingen, bewaarnemingsovereenkomsten of aansprakelijkheid? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met een van onze advocaten.