Schijn bedriegt toch niet: opheffing handhavingsmoratorium op 1 januari 2025
De Belastingdienst opereert ten aanzien van zzp-ers onder het mom ‘schijn mag bedriegen’, maar daar komt verandering in. Het handhavingsmoratorium wordt namelijk per 1 januari 2025 opgeheven.
Wat is het handhavingsmoratorium?
Als een bedrijf en een werkende een opdrachtovereenkomst zijn overeengekomen die eigenlijk kwalificeert als een arbeidsovereenkomst, noemen we dat ‘schijnzelfstandigheid’. Voor een werknemer met een arbeidsovereenkomst geldt dat loonheffing moet worden afgedragen. Is dit onterecht niet gebeurd door een verkeerde kwalificatie van de overeenkomst, dan kan de Belastingdienst hierop handhaven door correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen en boetes op te leggen.
Tot 1 januari 2025 geldt het handhavingsmoratorium. Dit houdt in dat de Belastingdienst niet meteen geld vordert, maar aanwijzingen geeft om de situatie te corrigeren.
Een correctie kan op twee manieren:
de relatie zo vormgeven dat alsnog daadwerkelijk sprake is van een opdrachtovereenkomst, of
de relatie kwalificeert als een arbeidsovereenkomst en daarvoor wordt ook loonaangifte gedaan.
Alleen als sprake is van kwaadwillendheid of het niet opvolgen van zo’n aanwijzing gaat de Belastingdienst over tot handhaving. Van kwaadwillendheid is sprake als opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid ontstaat of blijft voortbestaan terwijl het bedrijf in kwestie weet, of had kunnen weten, dat er feitelijk sprake is van een arbeidsovereenkomst.
Gevolgen opheffing handhavingsmoratorium
Per 1 januari 2025 zal het handhavingsmoratorium worden opgeheven. Dit betekent dat de Belastingdienst vanaf dan weer correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen kan opleggen als sprake is van schijnzelfstandigheid, ongeacht of sprake is van kwaadwillendheid. Wat betekent dit in praktijk?
Er zal een overgangsperiode van één jaar gelden waarin bedrijven en werkenden geen vergrijpboete krijgen, als zij kunnen aantonen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. Let op: er kunnen wel verzuimboetes worden opgelegd.
Er wordt niet langer eerst een aanwijzing gegeven.
Het geven van een aanwijzing, of waarschuwing, lijkt echter nog wel een mogelijkheid voor de Belastingdienst, zo begrijpen wij de Staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst in het Commissiedebat Zzp van 12 september 2024.
Over de voorliggende periode wordt het handhavingsmoratorium gerespecteerd. De handhaving gaat dus niet verder terug dan 1 januari 2025, tenzij daarvoor sprake was van kwaadwillendheid of het niet opvolgen van een aanwijzing.
Op dit moment wordt vaak gewerkt met modelovereenkomsten: overeenkomsten van opdracht die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd. Vanaf 1 januari 2025 zullen er geen modelovereenkomsten meer worden goedgekeurd door de Belastingdienst. De lopende modelovereenkomsten worden geëerbiedigd tot de einddatum van de overeenkomst.
Een verzuimboete wordt opgelegd als is gehandeld in strijd met een voorschrift. Voor het opleggen van een vergrijpboete is daarbij de aanwezigheid van opzet of grove schuld vereist.
Wat nu?
Voor werkgevers
Het is raadzaam ruim vóór 2025 de verschillende arbeidsrelaties in de onderneming te beoordelen, en te voorkomen dat sprake is van schijnzelfstandigheid. Daarbij is van belang goed te documenteren welke stappen zijn genomen, zodat dit zo nodig kan worden aangetoond in het kader van het voorkomen van een mogelijke vergrijpboete.
Voor zzp-ers
Vaak staat in de opdrachtovereenkomst een vrijwaringsclausule die inhoudt dat als de Belastingdienst de relatie toch aanmerkt als een arbeidsovereenkomst, de belasting en bepaalde premies toch voor uw rekening komen. Daarom is belangrijk om als zzp-er kritisch te zijn en te bekijken of u wel écht een zzp-er bent.
Vanzelfsprekend helpen wij u hier graag bij.