Ruzies tussen professionals; in het openbaar of in het geheim oplossen?  

Hoera! U wordt partner binnen uw advocatenkantoor, belastingadviespraktijk, accountantskantoor of ziekenhuis. U krijgt een maatschapsovereenkomst voorgeschoteld waarin wordt geregeld hoe uw partnerschap eruit ziet. Het wordt ook wel een aansluitovereenkomst of een aandeelhoudersovereenkomst genoemd.  Helaas ontstaat na een aantal jaren partnerschap wrijving, en uiteindelijk willen de organisatie en u niet meer met elkaar verder. Gaat u nu rollebollend over straat?

No pictures please

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat de buitenwereld mee kan genieten van alle ellende van de scheiding. Bepaalde nieuwsmedia smullen van dit soort ruzies en publiceren gretig over zittingen in dit soort zaken. Gelukkig was er een wakkere jurist die uw organisatie destijds heeft geadviseerd om in de aansluitovereenkomst op te nemen dat onenigheid niet aan de overheidsrechter wordt voorgelegd, maar aan één of meer arbiters. Het grote voordeel van arbitrage is namelijk dat alles achter gesloten deuren plaatsvindt; niemand hoeft te weten dat er bonje is. Op de dag van de zitting zit er niet ineens een journalist in de zaal, en het vonnis wordt niet breed uitgemeten in de krant of op die ene website die nieuwtjes uit de wereld van uw vakgebied bijhoudt. Voor wat betreft het soort arbitrage zijn meerdere smaken mogelijk; u kunt kiezen voor arbitrage bij het NAI, maar ook bijvoorbeeld voor zogenoemde ad hoc arbitrage. Dat houdt in dat er niet een arbitrage-instituut wordt ingeschakeld, maar dat er bijvoorbeeld wordt gekozen voor beoordeling door één of meer – liefst eminente – vakgenoten die de knoop mogen doorhakken. De arbiter beslist, het geschil is beslecht, de balans kan worden opgemaakt, en iedereen weet waar hij aan toe is. Of toch niet?

Toetsing door de rechter

De echte volhouder kan ná een arbitraal geding alsnog naar de gewone rechter gaan. Maar verwacht u vooral niet dat de procedure daar opnieuw gevoerd kan worden. De toegang is zeer beperkt; er moet namelijk sprake zijn van een wettelijke grond voor vernietiging. Dat betekent concreet:

  • er was geen geldige overeenkomst tot arbitrage;

  • het scheidsgerecht is in strijd met de regels samengesteld;

  • arbiters hebben zich niet aan hun opdracht gehouden;

  • het vonnis is niet ondertekend of niet onderbouwd;

  • de totstandkoming van het vonnis, of het vonnis zelf, is in strijd met de openbare orde.

Procedures met als inzet vernietiging van een arbitraal vonnis komen dan wel regelmatig voor, maar tot succes leidt het zelden. Zie als voorbeeld een arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 4 juni 2024. Het Scheidsgerecht Gezondheidszorg had de arbeidsovereenkomst tussen een uroloog en een ziekenhuis ontbonden vanwege een verstoorde werkverhouding. De arts kon zich daar niet bij neerleggen, en vorderde vernietiging. Het hof overweegt dat vernietiging maar op een beperkt aantal gronden kan, en dat die gronden zich hier niet voordoen.

Ter afsluiting

Partnerschappen worden regelmatig gesloten, maar scheidingen komen ook veel voor. Laat u op beide momenten goed adviseren door een bekwaam jurist of advocaat. Zo weet u zeker dat de zaken goed geregeld zijn.